با توجه به اهميت مديريت الکترونيک ناوگان حمل و نقل شهري و از آنجا که قسمت عمده اي از تصميمات اخذ شده توسط مديران اجرايي و صاحبان ناوگانها به نوعي به اطلاعات مکاني و توصيفي ثابت و متحرک مرتبط ميباشد و در واقع نحوه حرکت، سرعت و زمان حرکت متحرک جهت تصميم گيريهاي بهموقع و سريع مورد نياز ميباشد، لذا طراحي و اجراي سيستم مدرن جهت نمايش و کنترل اين وسايل جهت تصميم گيري سريع و برنامهريزي مدون ضروري مينمايد. امروزه در اکثر کشورهاي پيشرفته جهان سيستمهاي ناوبري وسايل متحرک بهعنوان ابزاري قدرتمند جهت مانيتورينگ و رديابي ناوگان اتوبوسراني، تاکسيراني، پليس، شرکتهاي باربري و غيره مورد استفاده قرار ميگيرند. اينگونه سيستمها با نمايش حرکت وسايل نقليه بر روي نقشه رقومي در مرکز کنترل، مديريت بهينه و رديابي وسايل متحرک را امکانپذير ميکنند. با ايجاد ارتباط مخابراتي دو طرفه بين وسايل متحرک و مرکز کنترل، سيستم ناوبري را ميتوان به يک شبکه هوشمند رديابي تبديل کرد. بنابراين علاوه بر امکان نمايش وضعيت، موقعيت دقيق، سرعت و ديگر اطلاعات مربوط به هر کدام از وسايل متحرک، قابليت ارسال و دريافت پيام، هدايت وسايل متحرک به سمت مقصد و محدود کردن فعاليت وسايل متحرک براساس ضابطههاي تعريف شده اعم از مناطق ممنوعه، مناطق گشتي و … ميسر ميگردد. با سيستم اطلاعات جغرافيايي ميتوان يک سيستم اطلاعات (AVLNS) با تلفيق سيستم ناوبري وسايل متحرک ايجاد نمود، بطوريکه موقعيت وسايل نقليه هر لحظه در سيستم اطلاعات (Dynamic GIS) جغرافيايي پويا ميباشد، ميتوان تجزيه و AVLNS و GIS جغرافيايي بهنگام گردد. با وجود چنين سيستمي که بر پايه دو سيستم تحليلهاي مرتبط با اطلاعات مکان مرجع را بر روي دادههاي موجود در سيستم انجام داد و تصميمگيريهاي صحيح و بهينه نمود که از آن جمله ميتوان به موارد زير اشاره نمود:
تعيين نزديکترين خودرو به محدوده جغرافيايي مورد نظر
تعيين بهترين مسير براي مسافران جهت جابجايي در ايستگاهها
توزيع بهينه خودروها در سطح محدوده فعاليت ناوگان جهت سرويسدهي بهتر به مشتريان
کنترل ناوگان به منظور عدم ورود به منطقه ممنوعه و يا عدم خروج از منطقه تعريف شده و ... ·
کنترل کارکرد خودرو در شيفتهاي کاري يا بازه زماني
کنترل فعاليتها و ميزان کارکرد رانندهها
نماي کلي سيستم
سيستم مديريت ناوگان، مبتني بر رديابي به کمک فناوري هاي GPS و GPRS/SMS است. در اين سيستم هر وسيله نقليه به يک ترمينال رديابي تجهيز مي شود. اين ترمينال از دو بخش اصلي تشکيل شده است: بخش دريافت موقعيت که مختصات موقعيت وسيله نقليه را از ماهوارههاي GPS دريافت مي کند و بخش ارسال موقعيت که مختصات دريافتي از GPS و اطلاعات داخل خودرو را به کمک GPRS/SMS به مرکز دادههاي رديابي مي فرستد.
اين اطلاعات در بستر GPRS از وسيله نقليه بهصورت Online در اختيار کاربر قرار ميگيرد و کاربر اين توانايي را دارد که بر شاخصهايي مثل محل دقيق خودرو، حسگرها، مسافت طي شده، سرعت، وضعيت سنسورهاي مختلف و مواردي از اين قبيل نظارت کرده و درصورت نياز اقدام به صدور فرمان کند. بخش نرمافزاري سيستم که بر روي خادم وب نصب و اجرا ميشود اطلاعات ارسال شده توسط سخت افزار را دريافت و پردازش خواهد کرد و بر اساس اين اطلاعات و اطلاعات دريافت شده از خادم اطلاعات جغرافيايي (GIS Server) گزارشات تحليلي و آماري روي نقشه رقومي و يا نموداريهاي آماري توليد ميکند.
ويژگيهاي کلي نرمافزاري سيستم:
پيادهسازي تحت وب به منظور تامين دسترسي سريع و آسان
تعريف کاربران ، گروه بندي آنها و تعيين سطوح دسترسي آنها به اجزاء سيستم
تعريف خودروها، گروهبندي آنها و اعمال مشخصات سخت افزار نصب شده بر روي خودرو و همچنين تعيين مشخصات نمايش نقشه براي خودرو مانند رنگ مسير، عکس شناسه نمايش و رنگ ترسيم هشدارها به منظور تشخيص بهينه خودرو در هنگام ثبت گزارشات بر روي نقشه.
تعريف و مديريت اطلاعات رانندگان خودروها
امکان تعريف و رسم محدوده جغرافيايي و شرايط اعلام هشدار بر روي نقشه
خروجي استاندارد اطلاعات لايه نقشه بر اساس زبان استاندارد نشانه گذاري جغرافيايي KML با هدف رسم لايه بر روي نقشههاي مختلف(نقشههايي که استانداردهاي GIS را رعايت ميکنند).
توليد گزارشات مختلف نقشه شامل رسم مسير، نقاط توقف، وضعيت حسگرها در آن نقاط، نمايش هشدارها و خروج از محدوده يا ورود به منطقه ممنوعه در بازههاي زماني مختلف بر روي نقشه.
توليد گزارشات و رسم نمودارهاي آماري مختلف بر اساس اطلاعات دريافتي از حسگرهاي فعال شدهي سخت افزار و GPS.
تک صفحهاي بودن نرمافزار به منظور کاهش ترافيک سرور، راحتي کاربر و بارگزاري سريع اطلاعات بهوسيله تکنيک ايجکس(Ajax).
۱- پيادهسازي تحت وب به منظور تامين دسترسي سريع و آسان
۲- تعريف کاربران ، گروه بندي آنها و تعيين سطوح دسترسي آنها به اجزاء سيستم
۳- تعريف خودروها، گروهبندي آنها و اعمال مشخصات سخت افزار نصب شده بر روي خودرو و همچنين تعيين مشخصات نمايش نقشه براي خودرو مانند رنگ مسير، عکس شناسه نمايش و رنگ ترسيم هشدارها به منظور تشخيص بهينه خودرو در هنگام ثبت گزارشات بر روي نقشه.
۴- تعريف و مديريت اطلاعات رانندگان خودروها
۵- امکان تعريف و رسم محدوده جغرافيايي و شرايط اعلام هشدار بر روي نقشه
۶- خروجي استاندارد اطلاعات لايه نقشه بر اساس زبان استاندارد نشانه گذاري جغرافيايي KML با هدف رسم لايه بر روي نقشههاي مختلف(نقشههايي که استانداردهاي GIS را رعايت ميکنند) و نرمافزارهاي دادههاي جغرافيايي
۷- توليد گزارشات مختلف نقشه شامل رسم مسير،ساعات کرکرد خودرو، نقاط توقف، وضعيت حسگرها در آن نقاط، نمايش هشدارها و خروج از محدوده يا ورود به منطقه ممنوعه در بازههاي زماني مختلف بر روي نقشه.
۸- توليد گزارشات و رسم نمودارهاي آماري مختلف بر اساس اطلاعات دريافتي از حسگرهاي فعال شدهي سخت افزار و GPS.
۹- تک صفحهاي بودن نرمافزار به منظور کاهش ترافيک سرور، راحتي کاربر و بارگزاري سريع اطلاعات بهوسيله تکنيک ايجکس(Ajax).
۱۰- استفاده از موتور پردازش نقشه بسیار قوی با قابليت پردازش انواع فرمت نقشه Vector ، Raster و GeoDatabase.
۱۱- قابليت کار با انواع بانکهاي اطلاعاتي مرسوم مانند SQL SERVER، MYSQL، ORACLE، DB2